Terapia online zyskała popularność w czasie pandemii koronawirusa. I chociaż ogłoszono koniec stanu zagrożenia epidemicznego, wiele osób nie wyobraża sobie powrotu do stacjonarnej formy terapii. W końcu to skuteczny sposób na zatroszczenie się o swoje zdrowie psychiczne w bezpiecznym miejscu – we własnym domu.
Czym jest terapia online?
Terapia online to profesjonalne poradnictwo w zakresie zdrowia psychicznego przez internet, za pomocą dowolnego urządzenia, które ma do niego dostęp. To nie tylko leczenie zaburzeń psychicznych, ale i pomoc w radzeniu sobie z codziennymi trudnościami. Głównym i najważniejszym narzędziem są spotkania z terapeutą podczas rozmowy wideo na żywo, ale terapia online może obejmować także inne formy, jak rozmowy telefoniczne, wiadomości tekstowe wysyłane w czasie rzeczywistym (np. na czacie), e-maile.
Terapia online stała się popularna w czasie pandemii koronawirusa, umożliwiając dostęp do specjalisty z bezpiecznego miejsca – własnego domu. Została z nami na dłużej, pozwalając przenieść terapię z gabinetu do dowolnego miejsca w zasięgu sieci.
Zobacz też: Jak zapobiegać wypaleniu zawodowemu?
WHO w październiku 2020 roku wskazało, że pandemia zwiększyła zapotrzebowanie na usługi w zakresie zdrowia psychicznego, a 70 proc. krajów przyjęło teleterapię, aby przezwyciężyć zakłócenia w dostępności do usług świadczonych osobiście.
Czy terapia online jest skuteczna?
Skuteczność terapii online zależy od tych samych czynników, które decydują o powodzeniu innych form terapii. To m.in. poziom więzi z terapeutą, jak bardzo potrafimy się otworzyć, co robimy z informacjami i wskazówkami, które otrzymujemy. Badania pokazują, że wirtualne spotkania z terapeutą są tak samo owocne, jak te odbywające się w gabinecie. Mogą być skuteczne m.in. w terapii dotyczącej fobii, ataków paniki, uzależnień, depresji, zespołu stresu pourazowego. A zwiększenie intensywności leczenia przy wykorzystaniu technologii cyfrowych jest jednym ze sposobów na zwiększenie skuteczności psychoterapii.
Zobacz też: Wypalenie osobiste – czym jest? Czym się objawia?
Jeden z przeglądów badań wykazał, że odbywająca się online terapia poznawczo-behawioralna odbywająca się online, średnio doprowadziła do 50 proc. poprawy w zakresie objawów zespołu lęku napadowego, fobii społecznej, uogólnionego zaburzenia lękowego, depresji, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, patologicznego hazardu, stresu i chronicznego zmęczenia. Czas trwania terapii online był krótki, wynosił od ośmiu do 15 tygodni.
Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne poinformowało, że 96 proc. psychologów, którzy wzięli udział w ankiecie dotyczącej terapii online w związku z COVID-19, zgodziło się, że teleterapia jest przydatnym narzędziem terapeutycznym, a 93 proc. zamierza oferować tę formę po zakończeniu pandemii.
Zobacz też: Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Jak wyglądają statystyki w Polsce?
Korzyści z terapii online
Terapia online jest tak samo skuteczna i odbywa się na tych samych zasadach, co ta prowadzona w formie stacjonarnej. Spotykając się z terapeutą online również mamy kontakt twarzą w twarz (chociaż nie znajdujemy się w tym samym pomieszczeniu), możemy wzajemnie obserwować gesty, mimikę, ton głosu itp. – wszystko to, co jest przekazywane niewerbalnie. Podczas terapii online również możemy zbudować sojusz terapeutyczny, wzajemne zaufanie, które jest fundamentem współpracy.
Popularność terapii online w czasie pandemii sprawiła, że wiele osób po raz pierwszy odważyło się zatroszczyć o swoje zdrowie psychiczne, a korzystanie z terapii przestało być czymś wyjątkowym.
Jakie są plusy płynące z terapii online? To m.in.:
- Wygoda – możemy korzystać z terapii z dowolnego miejsca z dostępem do internetu.
- Bezpieczeństwo – z terapeutą możemy spotykać się we własnym domu.
- Otwartość – przebywanie w bezpiecznej przestrzeni sprawia, że chętniej się zwierzamy, mówimy o swoich trudnościach itp.
- Brak ograniczeń – terapia online to łatwiejszy dostęp dla osób z niepełnosprawnością ruchową, czy tych, którzy z różnych przyczyn nie mogą dotrzeć do gabinetu (np. w związku z wykluczeniem komunikacyjnym).
- Więcej możliwości – mamy dostęp do dużej liczby specjalistów o różnych specjalizacjach, różnych metod terapeutycznych.
- Elastyczność – możemy dopasowywać harmonogram spotkań do swoich potrzeb, brak konieczności dojazdu to oszczędność czasu.
- Prywatność – nie musisz spotykać innych ludzi, w drodze do gabinetu, w poczekalni itp. Masz kontakt jedynie z terapeutą (ma to znaczenie np. dla osób cierpiących na fobię społeczną).
Należy pamiętać, że terapia online nie jest odpowiednia dla wszystkich – osoby zmagające się z poważnymi zaburzeniami psychicznymi, np. schizofrenią, psychozami, mające myśli samobójcze powinny zdecydować się na terapię stacjonarną. Ważne jednak, aby w kryzysie psychicznym szukać pomocy – “twarzą w twarz” czy online, szukajmy wsparcia.
Źródło:
- World Health Organization, COVID-19 disrupting mental health services in most countries, WHO survey https://www.who.int/news/item/05-10-2020-covid-19-disrupting-mental-health-services-in-most-countries-who-survey [dostęp 30.09.2023]
- Andersson G, Rozental A, Shafran R, Carlbring P. Long-term effects of internet-supported cognitive behaviour therapy. Expert Rev Neurother. 2018 Jan;18(1):21-28
- American Psychological Association, Worsening mental health crisis pressures psychologist workforce 2021 COVID-19 Practitioner Survey https://www.apa.org/pubs/reports/practitioner/covid-19-2021
- Gratzer D., Khalid-Khan F., Internet-delivered cognitive behavioural therapy in the treatment of psychiatric illness, CMAJ Mar 2016, 188 (4) 263-272
- Kruczek A. E-health – modern technologies in mental health care. Advances in Psychiatry and Neurology/Postępy Psychiatrii i Neurologii. 2019;28(2):135-144
