Zdrowie psychiczne jest istotnym elementem dobrostanu człowieka. Powinniśmy troszczyć się o nie na co dzień, profilaktycznie, a nie tylko wtedy, gdy pojawią się niepokojące sygnały. O czym pamiętać, chcąc zająć się swoim zdrowiem psychicznym?
Dbanie o zdrowie psychiczne jest ważne
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje zdrowie psychiczne jako stan dobrego samopoczucia, który umożliwia radzenie sobie ze stresem w życiu, realizację swoich możliwości, dobrą naukę i pracę oraz wnoszenie wkładu na rzecz społeczności. Zdrowie psychiczne odnosi się do emocjonalnego, psychicznego i społecznego dobrostanu jednostki. Wpływa na wszystkie elementy naszego życia, m.in. na to, jak myślimy, jak czujemy, jakich dokonujemy wyborów, jak radzimy sobie z trudnościami, jak odnosimy się do innych i jakie relacje tworzymy. To coś więcej niż brak choroby psychicznej.
Zobacz też: Jak zapobiegać wypaleniu zawodowemu?
Jak wynika z raportu Deloitte Woman @ Work 2023: A Global Outlook, ponad połowa respondentek (56 proc.) martwi się o swoje zdrowie psychiczne. Jego znaczenie wypływa również z innego badania. Deloitte Global 2023 Gen Z and Millennial Survey pokazuje m.in., że ośmiu na 10 przedstawicieli pokolenia Y i generacji Z wskazuje na politykę firmy w zakresie wsparcia zdrowia psychicznego jako najważniejszy czynnik, który biorą pod uwagę wybierając pracodawcę.
O zdrowie psychiczne powinniśmy się troszczyć – jego kondycja ma znaczenie nie tylko dla nas, wpływa również na nasze otoczenie.
O czym warto pamiętać?
Istnieje wiele sposobów, które pozwolą nam zadbać o zdrowie psychiczne. Warto je znać, aby znaleźć rozwiązanie najlepsze dla nas. W końcu jesteśmy różni, na każdego zadziała co innego – jeden będzie wolał czytać książkę, inny postawi na gotowanie, jeden zrelaksuje się podczas intensywnych ćwiczeń, inny wybierze spokojną jogę. Jak zatroszczyć się o zdrowie psychiczne? Poniżej znajdziesz wskazówek.
Zobacz też: Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Jak wyglądają statystyki w Polsce?
Zadbaj o zdrowie fizyczne
Troska o siebie to jakość codziennych czynności: regularne i zbilansowane posiłki, odpowiednie nawodnienie, ćwiczenia. Aktywność fizyczna to jedna z tych rzeczy, która jest dobra dla ciała, ale i dla ducha – łagodzi stres, poprawia nastrój, wpływa na pamięć i koncentrację, podnosi jakość snu.
Sen ma znaczenie
Zatroszcz się o higienę snu. Znaczenie ma nie tylko to, ile śpimy, ale i to, jak to robimy. Przed snem zrezygnuj z korzystania z urządzeń emitujących niebieskie światło, nie zasypiaj przy włączonym telewizorze itp. Nie zapomnij wietrzyć pomieszczenia, w którym śpisz – spanie w przeciągu nie jest dobre, ale warto chociaż raz dziennie wymienić powietrze.
Zobacz też: Jak stres wpływa na pracę?
Znajdź swój sposób na relaks
Różne rzeczy pomogą nam się odprężyć i zmniejszyć poziom stresu. Może to być rozmowa z bliskimi, zabawa ze zwierzakiem, relaksująca kąpiel, długi spacer, bieganie… Ile osób, tyle możliwości, ważne, aby robić nie to, co modne, co wybierają inni, ale to, co sprawia, że to my czujemy się dobrze.
Wycisz umysł
Naucz się odciąć od kłębiących myśli, skup się na tym, co tu i teraz, a nie na tym, co było lub będzie. Może ci w tym pomóc mindfulness – trening uważności to jeden ze sposobów na wyciszenie, zredukowanie napięcia i stresu.
Wyznaczaj realistyczne cele
Nie bierz sobie zbyt dużo na głowę, nie staraj się udowodnić sobie niemożliwego. Duże cele podziel na mniejsze, łatwiej będzie odhaczać kolejne zadania – a to zadziała motywująco i sprawi, że dalej będzie ci się chciało działać. Ważna jest także umiejętność mówienia “nie” i stawianie granic.
Próbuj nowych rzeczy
Chociaż to, co znamy jest sprawdzone i bezpieczne, warto czasem wyjść ze strefy komfortu. Możesz np. zapisać się na nowe zajęcia w klubie fitness, znaleźć nowe hobby. Nie tylko zyskasz kolejne umiejętności, ale i poczucie celu, wzmocnisz pewność siebie, poznasz nowych ludzi.
Otaczaj się dobrymi ludźmi
Właśnie, ludzie. Ty jesteś ważny dla innych, inni są ważni dla ciebie. Zadbaj o to. aby mieć w swoim otoczeniu ludzi, którzy pozytywnie na ciebie działają, przy których możesz być sobą, możesz im o wszystkim powiedzieć, czujesz się bezpiecznie. Podtrzymuj relacje, dbaj o regularny kontakt – nie tylko ten wirtualny, ale i twarzą w twarz.
Bądź dla siebie dobry
Często to my jesteśmy swoimi największymi krytykami. Czas zacząć myśleć o sobie dobrze, doceniać i chwalić samego siebie. A na koniec dnia myśleć o tym, co udało nam się osiągnąć, a nie o tym, czego nie zrobiliśmy.
Korzystaj z profesjonalnego wsparcia
Samodzielna troska o zdrowie psychiczne jest niezwykle ważna, jednak nie powinniśmy rezygnować ze wsparcia specjalistów. Jeśli czujesz, że nie możesz poradzić sobie ze stresem, jeśli rzeczy “do ogarnięcia” jest zbyt dużo, gdy codzienność zaczyna cię przerastać, poszukaj profesjonalnej pomocy.
Nie czekaj, aż objawy staną się przytłaczające, zacznij działać, gdy pojawią się pojedyncze symptomy. Bo samodzielne dbanie o zdrowie psychiczne to również nauczenie się rozpoznawania sygnałów, które mogą oznaczać, że dzieje się z nami coś niepokojącego. Zwróć uwagę na objawy takie jak:
- zmiana apetytu,
- trudności z zasypianiem,
- niespokojny sen,
- problemy ze wstawaniem (z budzeniem się, ale i fizycznym podniesieniem się, wyjściem z łóżka),
- wahania nastroju,
- problemy ze skupieniem,
- utrata zainteresowania aktywnościami, które wcześniej sprawiały przyjemność,
- trudności z wykonywaniem codziennych czynności,
- dystansowanie się od innych – od współpracowników, znajomych, ale i od domowników.
Każdy może mieć gorszy dzień, ale znajomość siebie i umiejętność rozpoznawania oznak złego stanu psychicznego pomoże ci zareagować w odpowiedniej chwili. Korzystanie z pomocy profesjonalistów nie jest niczym stygmatyzującym, to troska o siebie – o zdrowie psychiczne, ale i dobrostan w całym tego słowa znaczeniu.
Źródło:
- Słownik Języka Polskiego PWN, hasło “stygmatyzacja”
- World Health Organization, Mental health https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mental-health-strengthening-our-response [dostęp 09.10.2023]
- Deloitte Woman @ Work 2023: A Global Outlook
- Deloitte Global 2023 Gen Z and Millennial Survey
